Stanisław Kozłowski urodził się 9.11.1896 r. w Dąbrowie Górniczej; pracę nauczycielską zaczynał w Lipcach Reymontowskich. Stanisława Kozłowska urodziła się 05.05.1896 r. w Borowcu koło Nowego Miasta nad Pilicą; pracę nauczycielską zaczynała w Godzianowie.

Do Puszczy Mariańskiej państwo Kozłowscy przybyli w roku 1918, tuż po swoim ślubie. Pan Stanisław nauczał w szkole w Michałowie, a pani Stanisława w Puszczy Mariańskiej. Trudne warunki lokalowe legły u podstaw społecznej inicjatywy budowy nowoczesnej szkoły w Puszczy Mariańskiej. Mimo, że szkoła ta miała służyć miejscowej ludności, to jednak z jej strony Kozłowski napotkał na pierwsze przeszkody. Ludzie w obawie, że zostaną na rzecz budowy opodatkowani, aktywnie przeszkadzali w realizacji przedsięwzięcia. Jednakże Kozłowski należał do ludzi upartych i – nie zrażając się nieprzychylnością chłopów – przekonał niektórych gospodarzy do współpracy. Niemalże potajemnie, w maju 1922 roku wykopane zostały rowy pod fundament. Stanisław Kozłowski, wraz z ks. proboszczem Józefatem Łagodzińskim) postanowił wykorzystać wizytację kościelną arcybiskupa Aleksandra Kakowskiego. Poświęcenie kamienia węgielnego oraz ogólna przychylność i błogosławieństwo arcybiskupa stanowiły przełomowy moment w budowie szkoły - podpisany został akt erekcyjny. Pan Kozłowski pełnił dozór i kierował budową. Z braku pieniędzy, Państwo Kozłowscy, niejednokrotnie z własnych skromnych nauczycielskich pensji płacili za roboty przy budowie. Wybudowana w czasie jednego roku szkoła, była pierwszą tak nowoczesną placówką na terenach wiejskich w Polsce i była prezentowana na międzynarodowych wystawach, jako wzór wiejskich inicjatyw edukacyjnych. Kompleks szkolny, nawiązujący do doświadczeń angielskich, zawierający domy dla nauczycieli, warsztaty, budynki gospodarcze, sad należał do najnowocześniejszych kraju.

Działalność społeczna S. Kozłowskiego obejmowała między innymi utworzenie Ochotniczej Straży Pożarnej w Michałowie oraz Spółdzielni Spożywczo-Mleczarskiej. Z jego inicjatywy utworzono pocztę w Puszczy Mariańskiej.

Przed II wojną światową, w 1937 roku, pan Stanisław został mianowany inspektorem na powiat grodziski. W związku z tym Kozłowscy musieli przenieść się do Warszawy. Nie zerwali jednak kontaktu z Puszczą. Mieli dom w Olszance, do którego przyjeżdżali. Na początku wojny mieszkała w nim pani Stanisława wraz z córką.

W czasie powstania warszawskiego Kozłowski walczył w Śródmieściu; należał do AK. Po kapitulacji został wywieziony do obozu w Gross Rosen i Sandbostel. W 1945 r. został szefem Wojskowej Misji w Berlinie, gdzie zajmował się organizowaniem szkolnictwa polskiego w strefie okupacji francuskiej. W roku 1947 powrócił do kraju; nie chciał pracować w Warszawie w Ministerstwie Edukacji Narodowej, gdyż ciągnęła go Puszcza i praca nad jej dalszym rozwojem. Jednak w czasach stalinowskich osoba legionisty, członka AK, lokalnego autorytetu była niewygodna dla ówczesnej władzy. Został oddelegowany do pracy w Liceum w Brzezinach. Po roku wrócił, nie chciał przebywać z dala od żony i wnuczki. W tym czasie zajął się nadzorowaniem budowy drogi do Radziwiłłowa Mazowieckiego, budową wiaduktu nad torami linii kolejowej Skierniewice – Pilawa – Łuków. Przyspieszył o dwa lata elektryfikację Puszczy Mariańskiej, za co chciano go wsadzić do więzienia.

Stanisława Kozłowska została zmuszona do przejścia na emeryturę w 1952 r., mimo, iż nie miała jeszcze wieku emerytalnego. Władzom komunistycznym nie udało się sprawić, by Kozłowscy zaniechali pracy społecznej. Po 1956 r. S. Kozłowski wrócił do szkoły – do ukochanej pracy pedagogicznej i do kontynuacji budowy kolejnego wielkiego dzieła – Domu Ludowego. Budowa ta trwała z przerwami 15 lat. Kozłowski doprowadził ją do końca.

Uroczyście otwarty w 1963 roku „ludowiec” mieścił wiele lokalnych inicjatyw i instytucji: Gminny Ośrodek Kultury, Gminną Bibliotekę Publiczną, Kino Kosmos, Ośrodek Zdrowia, Przedszkole, Centrum Przedsiębiorczości i Agrobiznesu i inne.

Państwo Kozłowscy - wychowawcy młodzieży i społecznicy wywarli wielki, trudny do przecenienia wpływ na rozwój lokalnej społeczności. Mimo upływu lat należą do osób ciągle nam bliskich, cieszących się wielkim autorytetem wśród mieszkańców. Szczególnie o Stanisławie można powiedzieć: „zastał Puszczę Mariańską drewnianą, pozostawił murowaną”.

Dzięki staraniom najstarszych uczniów, w roku 1983 ufundowano pamiątkową tablicę, umieszczoną na budynku szkoły. Dzięki nim, jak również dzięki Straży Pożarnej z Michałowa, córce i wnuczce, postawiono nagrobek na miejscowym cmentarzu, gdzie pochowani są Stanisława i Stanisław Kozłowscy.

Opracowanie: Mariański Ruch Inicjatyw Ekonomiczno-Społecznych