» Historia » Postacie historyczne » Rodzina Stefanowskich

Rodzina Stefanowskich

Antoni Stefanowski urodził się 22.10.1885 r. w Niesinie. Jego rodzice przeprowadzili się do Warszawy. Po maturze wyjechał do Lipska, gdzie studiował psychologię i filozofię. W 1907 r. wstąpił jako ochotnik do wojska rosyjskiego i służył w pietroburskim pułku piechoty tej gwardii. Po roku wyjechał na studia do Niemiec i Szwajcarii. W 1914 r. ukończył medycynę na uniwersytecie w Heidelbergu – „Magma cum laude” (z wielką pochwałą) – z tytułem doktora medycyny. Zaraz po wybuchu I wojny światowej Antoni Stefanowski wyjechał do Krakowa, z zamiarem wstąpienia do formujących się oddziałów polskich. Po drodze został aresztowany w Wiedniu, po czym zwolniony, dzięki staraniom znajomych. Wstąpił do 2 kompanii Galicy (2 kompania wiedeńska Legionów). Następnie, jako pomocnik lekarza, walczył w 2 pułku piechoty Legionów II Brygady Legionów Polskich. Za bohaterskie czyny w bitwie pod Bielyowem (7.11.1915 r.) odznaczony został orderem Virtuti Militari kl. V. W 1917 r. został przydzielony do sztabu Polnische Wehrmacht i usunięty z wojska, wskutek niezłożenia Niemcom przysięgi. Po wojnie pracował jako lekarz w Warszawie, oddając się szerokiej praktyce lekarskiej klinicznej i prywatnej. Brał udział w tajnej pracy w komitecie opieki nad legionistami – inwalidami, był również prywatnym lekarzem marszałka Piłsudskiego.

Od 1921 r. pracował jako asystent szpitala i kliniki w szpitalach Świętego Ducha, Dzieciątka Jezus oraz Świętego Łazarza. Od 1936 r. pełnił funkcję ordynatora szpitala Dzieciątka Jezus. Dr Stefanowski, zaraz po rozpoczęciu II wojny światowej, został wzięty w Trembowli do niewoli sowieckiej. Przebywał w obozach w Putiwlu i w Kozielsku. Został zamordowany w obozie w Katyniu, najprawdopodobniej 8 kwietnia 1940 r.

 

Halina Stefanowska – przed wojną przyjeżdżała na wakacje do Olszanki z trzema córkami: Haliną, Ewą i Zofią. Wynajmowała mieszkanie w jednym z domków, należących do pani Katarzyny Wróblewskiej, a po kilku latach kupiła od niej działkę. Około 1935 r. pani Stefanowska wybudowała tu domek. Opiekę nad całą posesją objął pan Aleksander Szczepański – ogrodnik. Mieszkał niedaleko wraz z żoną Zofią i córką Danutą (obecnie wdową po Wacławie Czubie). Halina Stefanowska była córką znanego lekarza dr Ciąglińskiego. Studiowała matematykę, a potem wykładała w szkołach średnich. Jej ojciec był internistą, założył duży zakład wodoleczniczy we własnym domu. Pani Halina Stefanowska zmarła 8.04.1973 r.

 

W czasie II wojny światowej córki dr Stefanowskiego brały czynny udział w walkach. Najstarsza z córek - Halina – studentka medycyny, pracowała w jednym z warszawskich szpitali jako pomoc sanitarna. Zginęła podczas wielkiego bombardowania Warszawy, dnia 25 września 1939 r. Młodsze córki walczyły w powstaniu warszawskim jako sanitariuszki batalionu „Zośka”. Średnia córka-Ewa-zginęła w sierpniu 1944 r. na Starym Mieście.

 

Halina Stefanowska z rodziną i przyjaciółmi dotarła do Olszanki po upadku Powiśla, we wrześniu 1944 r. W październiku bliskich odnalazła córka Zofia, która później wyszła za mąż za słynnego historyka teatru - Stefana Treugutta. Zofia Treugutt była wybitną polonistką i krytykiem literackim. Była pracownikiem naukowym Uniwersytetu Warszawskiego. Opracowywała i pisała bibliografie literackie, często przebywała w domu w Olszance. Zmarła w 2007 roku w Warszawie.

 

Opracowanie: Mariański Ruch Inicjatyw Ekonomiczno-Społecznych